կզղել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian[edit]
Etymology[edit]
A dialectal word, unattested in Old or Middle Armenian. The origin is unknown.
Pronunciation[edit]
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /kəzˈʁel/, [kəzʁél]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /ɡəzˈʁel/, [ɡəzʁél]
Verb[edit]
կզղել • (kzġel) (dialectal, intransitive)
- (of grain on an ear of corn) to drop, to shatter after becoming ripe
- (of skin) to wrinkle due to cold or heat
- (of dirt) to dry up on the sides of a vessel due to non-washing
- (of the rim of a wound) to form a crust
- (figuratively) to fall out with someone, to take offence
Inflection[edit]
plain -el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | կզղել (kzġel) | imperfective converb | կզղում (kzġum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | կզղելիս (kzġelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | կզղել (kzġel) | ||||
| aorist stem | կզղ- (kzġ-) | future converb I | կզղելու (kzġelu) | ||||
| resultative participle | կզղած (kzġac) | future converb II | կզղելիք (kzġelikʻ) | ||||
| subject participle | կզղող (kzġoġ) | connegative converb | կզղի (kzġi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կզղում եմ (kzġum em) | կզղում ես (kzġum es) | կզղում է (kzġum ē) | կզղում ենք (kzġum enkʻ) | կզղում եք (kzġum ekʻ) | կզղում են (kzġum en) | |
| past imperfective | կզղում էի (kzġum ēi) | կզղում էիր (kzġum ēir) | կզղում էր (kzġum ēr) | կզղում էինք (kzġum ēinkʻ) | կզղում էիք (kzġum ēikʻ) | կզղում էին (kzġum ēin) | |
| future | կզղելու եմ (kzġelu em) | կզղելու ես (kzġelu es) | կզղելու է (kzġelu ē) | կզղելու ենք (kzġelu enkʻ) | կզղելու եք (kzġelu ekʻ) | կզղելու են (kzġelu en) | |
| past future | կզղելու էի (kzġelu ēi) | կզղելու էիր (kzġelu ēir) | կզղելու էր (kzġelu ēr) | կզղելու էինք (kzġelu ēinkʻ) | կզղելու էիք (kzġelu ēikʻ) | կզղելու էին (kzġelu ēin) | |
| present perfect | կզղել եմ (kzġel em) | կզղել ես (kzġel es) | կզղել է (kzġel ē) | կզղել ենք (kzġel enkʻ) | կզղել եք (kzġel ekʻ) | կզղել են (kzġel en) | |
| pluperfect | կզղել էի (kzġel ēi) | կզղել էիր (kzġel ēir) | կզղել էր (kzġel ēr) | կզղել էինք (kzġel ēinkʻ) | կզղել էիք (kzġel ēikʻ) | կզղել էին (kzġel ēin) | |
| aorist (past perfective) | կզղեցի, կզղի* (kzġecʻi, kzġi*) | կզղեցիր, կզղիր* (kzġecʻir, kzġir*) | կզղեց (kzġecʻ) | կզղեցինք, կզղինք* (kzġecʻinkʻ, kzġinkʻ*) | կզղեցիք, կզղիք* (kzġecʻikʻ, kzġikʻ*) | կզղեցին, կզղին* (kzġecʻin, kzġin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կզղեմ (kzġem) | կզղես (kzġes) | կզղի (kzġi) | կզղենք (kzġenkʻ) | կզղեք (kzġekʻ) | կզղեն (kzġen) | |
| past | կզղեի (kzġei) | կզղեիր (kzġeir) | կզղեր (kzġer) | կզղեինք (kzġeinkʻ) | կզղեիք (kzġeikʻ) | կզղեին (kzġein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կկզղեմ (kkzġem) | կկզղես (kkzġes) | կկզղի (kkzġi) | կկզղենք (kkzġenkʻ) | կկզղեք (kkzġekʻ) | կկզղեն (kkzġen) | |
| past | կկզղեի (kkzġei) | կկզղեիր (kkzġeir) | կկզղեր (kkzġer) | կկզղեինք (kkzġeinkʻ) | կկզղեիք (kkzġeikʻ) | կկզղեին (kkzġein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | կզղի՛ր, կզղի՛* (kzġír, kzġí*) | — | — | կզղե՛ք, կզղեցե՛ք** (kzġékʻ, kzġecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
plain -el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չկզղել (čʻkzġel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չկզղած (čʻkzġac) | ||||||
| subject participle | չկզղող (čʻkzġoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ կզղում (čʻem kzġum) | չես կզղում (čʻes kzġum) | չի կզղում (čʻi kzġum) | չենք կզղում (čʻenkʻ kzġum) | չեք կզղում (čʻekʻ kzġum) | չեն կզղում (čʻen kzġum) | |
| past imperfective | չէի կզղում (čʻēi kzġum) | չէիր կզղում (čʻēir kzġum) | չէր կզղում (čʻēr kzġum) | չէինք կզղում (čʻēinkʻ kzġum) | չէիք կզղում (čʻēikʻ kzġum) | չէին կզղում (čʻēin kzġum) | |
| future | չեմ կզղելու (čʻem kzġelu) | չես կզղելու (čʻes kzġelu) | չի կզղելու (čʻi kzġelu) | չենք կզղելու (čʻenkʻ kzġelu) | չեք կզղելու (čʻekʻ kzġelu) | չեն կզղելու (čʻen kzġelu) | |
| past future | չէի կզղելու (čʻēi kzġelu) | չէիր կզղելու (čʻēir kzġelu) | չէր կզղելու (čʻēr kzġelu) | չէինք կզղելու (čʻēinkʻ kzġelu) | չէիք կզղելու (čʻēikʻ kzġelu) | չէին կզղելու (čʻēin kzġelu) | |
| present perfect | չեմ կզղել (čʻem kzġel) | չես կզղել (čʻes kzġel) | չի կզղել (čʻi kzġel) | չենք կզղել (čʻenkʻ kzġel) | չեք կզղել (čʻekʻ kzġel) | չեն կզղել (čʻen kzġel) | |
| pluperfect | չէի կզղել (čʻēi kzġel) | չէիր կզղել (čʻēir kzġel) | չէր կզղել (čʻēr kzġel) | չէինք կզղել (čʻēinkʻ kzġel) | չէիք կզղել (čʻēikʻ kzġel) | չէին կզղել (čʻēin kzġel) | |
| aorist (past perfective) | չկզղեցի, չկզղի* (čʻkzġecʻi, čʻkzġi*) | չկզղեցիր, չկզղիր* (čʻkzġecʻir, čʻkzġir*) | չկզղեց (čʻkzġecʻ) | չկզղեցինք, չկզղինք* (čʻkzġecʻinkʻ, čʻkzġinkʻ*) | չկզղեցիք, չկզղիք* (čʻkzġecʻikʻ, čʻkzġikʻ*) | չկզղեցին, չկզղին* (čʻkzġecʻin, čʻkzġin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չկզղեմ (čʻkzġem) | չկզղես (čʻkzġes) | չկզղի (čʻkzġi) | չկզղենք (čʻkzġenkʻ) | չկզղեք (čʻkzġekʻ) | չկզղեն (čʻkzġen) | |
| past | չկզղեի (čʻkzġei) | չկզղեիր (čʻkzġeir) | չկզղեր (čʻkzġer) | չկզղեինք (čʻkzġeinkʻ) | չկզղեիք (čʻkzġeikʻ) | չկզղեին (čʻkzġein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ կզղի (čʻem kzġi) | չես կզղի (čʻes kzġi) | չի կզղի (čʻi kzġi) | չենք կզղի (čʻenkʻ kzġi) | չեք կզղի (čʻekʻ kzġi) | չեն կզղի (čʻen kzġi) | |
| past | չէի կզղի (čʻēi kzġi) | չէիր կզղի (čʻēir kzġi) | չէր կզղի (čʻēr kzġi) | չէինք կզղի (čʻēinkʻ kzġi) | չէիք կզղի (čʻēikʻ kzġi) | չէին կզղի (čʻēin kzġi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ կզղիր, մի՛ կզղի* (mí kzġir, mí kzġi*) | — | — | մի՛ կզղեք, մի՛ կզղեցեք** (mí kzġekʻ, mí kzġecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կզղել (kzġel) | |||
| dative | կզղելու (kzġelu) | |||
| ablative | կզղելուց (kzġelucʻ) | |||
| instrumental | կզղելով (kzġelov) | |||
| locative | կզղելում (kzġelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | կզղելը/կզղելն (kzġelə/kzġeln) | |||
| dative | կզղելուն (kzġelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կզղելս (kzġels) | |||
| dative | կզղելուս (kzġelus) | |||
| ablative | կզղելուցս (kzġelucʻs) | |||
| instrumental | կզղելովս (kzġelovs) | |||
| locative | կզղելումս (kzġelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կզղելդ (kzġeld) | |||
| dative | կզղելուդ (kzġelud) | |||
| ablative | կզղելուցդ (kzġelucʻd) | |||
| instrumental | կզղելովդ (kzġelovd) | |||
| locative | կզղելումդ (kzġelumd) | |||
References[edit]
- Sargsyan, Artem et al., editors (2004), “կզղել”, in Hayocʻ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume III, Yerevan: Hayastan, page 87a