ցաքի

Armenian

Etymology

From Old Armenian ցաքի (cʻakʻi).

Pronunciation

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): /t͡sʰɑˈkʰi/, [t͡sʰɑkʰí]
• (Western Armenian, standard) IPA^(key): /t͡sɑˈki/, [t͡sʰɑkʰí]

Noun

ցաքի • (cʻakʻi)

1. Paliurus
   1. Christ's thorn, Jerusalem thorn, Paliurus spina-christi

Declension

u-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	ցաքի (cʻakʻi)	ցաքիներ (cʻakʻiner)
dative	ցաքու (cʻakʻu)	ցաքիների (cʻakʻineri)
ablative	ցաքուց (cʻakʻucʻ)	ցաքիներից (cʻakʻinericʻ)
instrumental	ցաքով, ցաքիով (cʻakʻov, cʻakʻiov)	ցաքիներով (cʻakʻinerov)
locative	ցաքում, ցաքիում (cʻakʻum, cʻakʻium)	ցաքիներում (cʻakʻinerum)
	definite forms
nominative	ցաքին (cʻakʻin)	ցաքիները/ցաքիներն (cʻakʻinerə/cʻakʻinern)
dative	ցաքուն (cʻakʻun)	ցաքիներին (cʻakʻinerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	ցաքիս (cʻakʻis)	ցաքիներս (cʻakʻiners)
dative	ցաքուս (cʻakʻus)	ցաքիներիս (cʻakʻineris)
ablative	ցաքուցս (cʻakʻucʻs)	ցաքիներիցս (cʻakʻinericʻs)
instrumental	ցաքովս, ցաքիովս (cʻakʻovs, cʻakʻiovs)	ցաքիներովս (cʻakʻinerovs)
locative	ցաքումս, ցաքիումս (cʻakʻums, cʻakʻiums)	ցաքիներումս (cʻakʻinerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	ցաքիդ (cʻakʻid)	ցաքիներդ (cʻakʻinerd)
dative	ցաքուդ (cʻakʻud)	ցաքիներիդ (cʻakʻinerid)
ablative	ցաքուցդ (cʻakʻucʻd)	ցաքիներիցդ (cʻakʻinericʻd)
instrumental	ցաքովդ, ցաքիովդ (cʻakʻovd, cʻakʻiovd)	ցաքիներովդ (cʻakʻinerovd)
locative	ցաքումդ, ցաքիումդ (cʻakʻumd, cʻakʻiumd)	ցաքիներումդ (cʻakʻinerumd)

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	ցաքի (cʻakʻi)	ցաքիներ (cʻakʻiner)
dative	ցաքիի (cʻakʻii)	ցաքիների (cʻakʻineri)
ablative	ցաքիից (cʻakʻiicʻ)	ցաքիներից (cʻakʻinericʻ)
instrumental	ցաքիով (cʻakʻiov)	ցաքիներով (cʻakʻinerov)
locative	ցաքիում (cʻakʻium)	ցաքիներում (cʻakʻinerum)
	definite forms
nominative	ցաքին (cʻakʻin)	ցաքիները/ցաքիներն (cʻakʻinerə/cʻakʻinern)
dative	ցաքիին (cʻakʻiin)	ցաքիներին (cʻakʻinerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	ցաքիս (cʻakʻis)	ցաքիներս (cʻakʻiners)
dative	ցաքիիս (cʻakʻiis)	ցաքիներիս (cʻakʻineris)
ablative	ցաքիիցս (cʻakʻiicʻs)	ցաքիներիցս (cʻakʻinericʻs)
instrumental	ցաքիովս (cʻakʻiovs)	ցաքիներովս (cʻakʻinerovs)
locative	ցաքիումս (cʻakʻiums)	ցաքիներումս (cʻakʻinerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	ցաքիդ (cʻakʻid)	ցաքիներդ (cʻakʻinerd)
dative	ցաքիիդ (cʻakʻiid)	ցաքիներիդ (cʻakʻinerid)
ablative	ցաքիիցդ (cʻakʻiicʻd)	ցաքիներիցդ (cʻakʻinericʻd)
instrumental	ցաքիովդ (cʻakʻiovd)	ցաքիներովդ (cʻakʻinerovd)
locative	ցաքիումդ (cʻakʻiumd)	ցաքիներումդ (cʻakʻinerumd)

Synonyms

• (Paliurus): ժանտափուշ (žantapʻuš), փշենի (pʻšeni), շապան (šapan)
• (Paliurus spina-christi): ցաքի փշոտ (cʻakʻi pʻšot), ժանտափուշ (žantapʻuš), փշենի (pʻšeni)

Old Armenian

Etymology

From *ցաք (*cʻakʻ) +‎ -ի (-i). See ցաք (cʻakʻ) for more.

Noun

ցաքի • (cʻakʻi)

1. Christ's thorn, Jerusalem thorn, Paliurus spina-christi
   • 11th century, Grigor Magistros, Grigor Magistrosi tʻłtʻerə [The letters of Grigor Magistros] :

     Եւ ոմանց ի տերևոց ցաքւոյ (var. ցաբւոյ) և ի կորզոց հիւնից աղացեալ թրէին, յարեգակնային տապոյն արարեալ բլիթս և այն իսկ էր նոցա կերակուր և ոչ հաց […]

     Ew omancʻ i terewocʻ cʻakʻwoy (var. cʻabwoy) ew i korzocʻ hiwnicʻ ałacʻeal tʻrēin, yaregaknayin tapoyn arareal blitʻs ew ayn isk ēr nocʻa kerakur ew očʻ hacʻ […]

Usage notes

Older dictionaries know this word in the misspelled form ցաբի (cʻabi).

Declension

o-a-type

	singular		plural
nominative	ցաքի (cʻakʻi)		ցաքիք (cʻakʻikʻ)
genitive	ցաքւոյ (cʻakʻwoy)		ցաքեաց (cʻakʻeacʻ)
dative	ցաքւոյ (cʻakʻwoy)		ցաքեաց (cʻakʻeacʻ)
accusative	ցաքի (cʻakʻi)		ցաքիս (cʻakʻis)
ablative	ցաքւոյ (cʻakʻwoy)		ցաքեաց (cʻakʻeacʻ)
instrumental	ցաքեաւ (cʻakʻeaw)		ցաքեաւք = ցաքեօք (cʻakʻeawkʻ = cʻakʻeōkʻ)
locative	ցաքի (cʻakʻi)		ցաքիս (cʻakʻis)

Descendants

• Armenian: ցաքի (cʻakʻi)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “ցաքի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, page 452a
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “ցաբի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 904b
• Ališan, Ġewond (1895) “ցաբի”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʻiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 3007, page 618
• Ġazarean, Ṙ. S. (2000) “ցաքի”, in Tʻosunean G. B., editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), volume II, Yerevan: University Press, page 581a