तृप्तिद

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• তৃপ্তিদ (Assamese script)
• ᬢᬺᬧ᭄ᬢᬶᬤ (Balinese script)
• তৃপ্তিদ (Bengali script)
• 𑰝𑰴𑰢𑰿𑰝𑰰𑰟 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀾𑀧𑁆𑀢𑀺𑀤 (Brahmi script)
• တၖပ္တိဒ (Burmese script)
• તૃપ્તિદ (Gujarati script)
• ਤ੍ਰਪ੍ਤਿਦ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑍃𑌪𑍍𑌤𑌿𑌦 (Grantha script)
• ꦠꦽꦥ꧀ꦠꦶꦢ (Javanese script)
• 𑂞𑃂𑂣𑂹𑂞𑂱𑂠 (Kaithi script)
• ತೃಪ್ತಿದ (Kannada script)
• ត្ឫប្តិទ (Khmer script)
• ຕ຺ຣິປ຺ຕິທ (Lao script)
• തൃപ്തിദ (Malayalam script)
• ᢠᡵᡳᢒᢠᡳᡩᠠ (Manchu script)
• 𑘝𑘵𑘢𑘿𑘝𑘱𑘟 (Modi script)
• ᢐᠷᠢᢒᢐᠢᢑᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦽𑧖𑧂𑧠𑦽𑧒𑦿 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐺𑐥𑑂𑐟𑐶𑐡 (Newa script)
• ତୃପ୍ତିଦ (Odia script)
• ꢡꢺꢦ꣄ꢡꢶꢣ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆸𑆥𑇀𑆠𑆴𑆢 (Sharada script)
• 𑖝𑖴𑖢𑖿𑖝𑖰𑖟 (Siddham script)
• තෘප‍්තිද (Sinhalese script)
• 𑩫𑩙𑩰 𑪙𑩫𑩑𑩭 (Soyombo script)
• 𑚙𑚞𑚶𑚙𑚮𑚛 (Takri script)
• த்ரிப்தித³ (Tamil script)
• తృప్తిద (Telugu script)
• ตฺฤปฺติท (Thai script)
• ཏྲྀ་པྟི་ད (Tibetan script)
• 𑒞𑒵𑒣𑓂𑒞𑒱𑒠 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨼𑨉𑨞𑩇𑨙𑨁𑨛 (Zanabazar Square script)

Etymology

From तृप्ति (tṛpti, “satisfaction, contentment”) +‎ -द (-da, “giver”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tr̩p.ti.dɐ/, [tr̩p̚.ti.dɐ]
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈt̪r̩p.t̪i.d̪ɐ/, [ˈt̪r̩p̚.t̪i.d̪ɐ]

Adjective

तृप्तिद • (tṛptida) stem

1. giver or source of satisfaction or contentment
   • c. 700 CE – 900 CE, Bhāgavata Purāṇa 4.24.38:

     नम ऊर्जे इषे त्रय्याः पतये यज्ञरेतसे। तृप्तिदाय च जीवानां नमः सर्वरसात्मने॥

     nama ūrje iṣe trayyāḥ pataye yajñaretase. tṛptidāya ca jīvānāṃ namaḥ sarvarasātmane.

     My Lord, you are the provider of the Pitṛlokas as well as all the demigods. You are the predominating deity of the moon and the master of all three Vedas. I offer my respectful obeisances unto you because you are the source of satisfaction for all living entities.

Declension

Masculine a-stem declension of तृप्तिद (tṛptida)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तृप्तिदः tṛptidaḥ	तृप्तिदौ / तृप्तिदा¹ tṛptidau / tṛptidā¹	तृप्तिदाः / तृप्तिदासः¹ tṛptidāḥ / tṛptidāsaḥ¹
Vocative	तृप्तिद tṛptida	तृप्तिदौ / तृप्तिदा¹ tṛptidau / tṛptidā¹	तृप्तिदाः / तृप्तिदासः¹ tṛptidāḥ / tṛptidāsaḥ¹
Accusative	तृप्तिदम् tṛptidam	तृप्तिदौ / तृप्तिदा¹ tṛptidau / tṛptidā¹	तृप्तिदान् tṛptidān
Instrumental	तृप्तिदेन tṛptidena	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदैः / तृप्तिदेभिः¹ tṛptidaiḥ / tṛptidebhiḥ¹
Dative	तृप्तिदाय tṛptidāya	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदेभ्यः tṛptidebhyaḥ
Ablative	तृप्तिदात् tṛptidāt	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदेभ्यः tṛptidebhyaḥ
Genitive	तृप्तिदस्य tṛptidasya	तृप्तिदयोः tṛptidayoḥ	तृप्तिदानाम् tṛptidānām
Locative	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदयोः tṛptidayoḥ	तृप्तिदेषु tṛptideṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of तृप्तिदा (tṛptidā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तृप्तिदा tṛptidā	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदाः tṛptidāḥ
Vocative	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदाः tṛptidāḥ
Accusative	तृप्तिदाम् tṛptidām	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदाः tṛptidāḥ
Instrumental	तृप्तिदया / तृप्तिदा¹ tṛptidayā / tṛptidā¹	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदाभिः tṛptidābhiḥ
Dative	तृप्तिदायै tṛptidāyai	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदाभ्यः tṛptidābhyaḥ
Ablative	तृप्तिदायाः / तृप्तिदायै² tṛptidāyāḥ / tṛptidāyai²	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदाभ्यः tṛptidābhyaḥ
Genitive	तृप्तिदायाः / तृप्तिदायै² tṛptidāyāḥ / tṛptidāyai²	तृप्तिदयोः tṛptidayoḥ	तृप्तिदानाम् tṛptidānām
Locative	तृप्तिदायाम् tṛptidāyām	तृप्तिदयोः tṛptidayoḥ	तृप्तिदासु tṛptidāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of तृप्तिद (tṛptida)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तृप्तिदम् tṛptidam	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदानि / तृप्तिदा¹ tṛptidāni / tṛptidā¹
Vocative	तृप्तिद tṛptida	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदानि / तृप्तिदा¹ tṛptidāni / tṛptidā¹
Accusative	तृप्तिदम् tṛptidam	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदानि / तृप्तिदा¹ tṛptidāni / tṛptidā¹
Instrumental	तृप्तिदेन tṛptidena	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदैः / तृप्तिदेभिः¹ tṛptidaiḥ / tṛptidebhiḥ¹
Dative	तृप्तिदाय tṛptidāya	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदेभ्यः tṛptidebhyaḥ
Ablative	तृप्तिदात् tṛptidāt	तृप्तिदाभ्याम् tṛptidābhyām	तृप्तिदेभ्यः tṛptidebhyaḥ
Genitive	तृप्तिदस्य tṛptidasya	तृप्तिदयोः tṛptidayoḥ	तृप्तिदानाम् tṛptidānām
Locative	तृप्तिदे tṛptide	तृप्तिदयोः tṛptidayoḥ	तृप्तिदेषु tṛptideṣu
Notes	¹Vedic

Further reading

• Monier Williams (1899) “तृप्तिद”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 454.