บงการ

Thai

Etymology

From บง (bong, “to indicate; to specify; to point out; etc”) +‎ การ (gaan, “business; affair; matter; etc”).

Pronunciation

Orthographic		บงการ ɓ ŋ k ā r
Phonemic		บง-กาน ɓ ŋ – k ā n
Romanization	Paiboon	bong-gaan
	Royal Institute	bong-kan
(standard) IPA(key)		/boŋ˧.kaːn˧/(R)

Verb

บงการ • (bong-gaan) (abstract noun การบงการ)

1. to dictate: to command unconditionally.
   • 2019 April 23, ยิ่งยศ ปัญญา, 0:22 from the start, in ถ้าแกหมดตัวแล้วล้ม ไม่ต้องคิดกลับมานะ (กรงกรรม)‎^[1], spoken by ย้อย อัศวรุ่งเรืองกิจ (ใหม่ เจริญปุระ), Bangkok: ช่อง ๓:

     แกโกรธเกลียดม้ามากใช่ไหมที่ม้าคอยบงการบังคับชีวิตแก

     gɛɛ gròot glìiat máa mâak châi mǎi tîi máa kɔɔi bong-gaan bang-káp chii-wít gɛɛ

     You [must be] much furious [at me and] detesting me, right? As I kept dictating [and] directing your life.

2. (obsolete) to command; to order; to require; to mandate; to decree; to ordain.
   • 1935 June 10, “ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา”, in ราชกิจจานุเบกษา, volume 52, number 0 A, Bangkok: สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี, pages 606–607:

     "หมายอาญา" หมายความถึง หนังสือบงการซึ่งออกตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายนี้สั่งให้เจ้าหน้าที่ทำการจับ ขัง จำคุก หรือปล่อยผู้ต้องหา จำเลย หรือนักโทษ หรือให้ทำการค้น...

     “mǎai-aa-yaa” · mǎai-kwaam tʉ̌ng · nǎng-sʉ̌ʉ bong-gaan sʉ̂ng ɔ̀ɔk dtaam bòt-ban-yàt hɛ̀ng bprà-muuan-gòt-mǎai níi sàng hâi jâao-nâa-tîi tam gaan-jàp · kǎng · jam-kúk · rʉ̌ʉ bplɔ̀i pûu-dtɔ̂ng-hǎa · jam-ləəi · rʉ̌ʉ nák-tôot · rʉ̌ʉ hâi tam gaan-kón ...

     "criminal warrant" refers to an imperative document which is issued in accordance with the provisions of this Code [and] commands an officer to carry out the arrest, detention, imprisonment, or release of an alleged offender, accused person, or prisoner, or to carry out a search...