breathnaigh

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Irish[edit]

Etymology[edit]

From Middle Irish brethnaigid (“to judge”), from breth (“judgment”).

Pronunciation[edit]

Verb[edit]

breathnaigh (present analytic breathnaíonn, future analytic breathnóidh, verbal noun breathnú, past participle breathnaithe) (transitive, intransitive)

  1. observe, examine
  2. look at, watch
  3. look, appear

Conjugation[edit]

conjugation of breathnaigh (second conjugation)
singular plural relative autonomous
first second third first second third
indicative present breathnaím breathnaíonn tú;
breathnaír† 		breathnaíonn sé, sí breathnaímid;
breathnaíonn muid 		breathnaíonn sibh breathnaíonn siad;
breathnaíd† 		a bhreathnaíonn; a bhreathnaíos /
a mbreathnaíonn*; a mbreathnaíos* 		breathnaítear
past bhreathnaigh mé; bhreathnaíos bhreathnaigh tú; bhreathnaís bhreathnaigh sé, sí bhreathnaíomar; bhreathnaigh muid bhreathnaigh sibh; bhreathnaíobhair bhreathnaigh siad; bhreathnaíodar a bhreathnaigh /
ar bhreathnaigh* 		breathnaíodh
past habitual bhreathnaínn / mbreathnaínn‡‡ bhreathnaíteá / mbreathnaíteᇇ bhreathnaíodh sé, sí / mbreathnaíodh sé, s퇇 bhreathnaímis; bhreathnaíodh muid / mbreathnaímis‡‡; mbreathnaíodh muid‡‡ bhreathnaíodh sibh / mbreathnaíodh sibh‡‡ bhreathnaídís; bhreathnaíodh siad / mbreathnaídís‡‡; mbreathnaíodh siad‡‡ a bhreathnaíodh /
a mbreathnaíodh* 		bhreathnaítí / mbreathnaít퇇
future breathnóidh mé;
breathnód;
breathnóchaidh mé† 		breathnóidh tú;
breathnóir†;
breathnóchaidh tú† 		breathnóidh sé, sí;
breathnóchaidh sé, sí† 		breathnóimid;
breathnóidh muid;
breathnóchaimid†;
breathnóchaidh muid† 		breathnóidh sibh;
breathnóchaidh sibh† 		breathnóidh siad;
breathnóid†;
breathnóchaidh siad† 		a bhreathnóidh; a bhreathnós; a bhreathnóchaidh†; a bhreathnóchas† /
a mbreathnóidh*; a mbreathnós*; a mbreathnóchaidh*†; a mbreathnóchas*† 		breathnófar; breathnóchar†
conditional bhreathnóinn; bhreathnóchainn† / mbreathnóinn‡‡; mbreathnóchainn†‡‡ bhreathnófá; bhreathnóchthᆠ/ mbreathnófᇇ; mbreathnóchthᆇ‡ bhreathnódh sé, sí; bhreathnóchadh sé, s토/ mbreathnódh sé, s퇇; mbreathnóchadh sé, s톇‡ bhreathnóimis; bhreathnódh muid; bhreathnóchaimis†; bhreathnóchadh muid† / mbreathnóimis‡‡; mbreathnódh muid‡‡; mbreathnóchaimis†‡‡; mbreathnóchadh muid†‡‡ bhreathnódh sibh; bhreathnóchadh sibh† / mbreathnódh sibh‡‡; mbreathnóchadh sibh†‡‡ bhreathnóidís; bhreathnódh siad; bhreathnóchadh siad† / mbreathnóidís‡‡; mbreathnódh siad‡‡; mbreathnóchadh siad†‡‡ a bhreathnódh; a bhreathnóchadh† /
a mbreathnódh*; a mbreathnóchadh*† 		bhreathnófaí; bhreathnóchtha토/ mbreathnófa퇇; mbreathnóchtha톇‡
subjunctive present go mbreathnaí mé;
go mbreathnaíod† 		go mbreathnaí tú;
go mbreathnaír† 		go mbreathnaí sé, sí go mbreathnaímid;
go mbreathnaí muid 		go mbreathnaí sibh go mbreathnaí siad;
go mbreathnaíd† 		— go mbreathnaítear
past dá mbreathnaínn dá mbreathnaíteá dá mbreathnaíodh sé, sí dá mbreathnaímis;
dá mbreathnaíodh muid 		dá mbreathnaíodh sibh dá mbreathnaídís;
dá mbreathnaíodh siad 		— dá mbreathnaítí
imperative breathnaím breathnaigh breathnaíodh sé, sí breathnaímis breathnaígí;
breathnaídh† 		breathnaídís — breathnaítear
verbal noun breathnú
past participle breathnaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Derived terms[edit]

Mutation[edit]

Irish mutation
Radical Lenition Eclipsis
breathnaigh bhreathnaigh mbreathnaigh
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading[edit]

Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=breathnaigh&oldid=68447006"