dearbhaigh

Irish

Etymology

From Old Irish derbaid (“certifies, proves, confirms, attests”) or derbaigid (“makes certain, confirms, verifies”). By surface analysis, dearbh +‎ -igh.

Pronunciation

• (Aran) IPA^(key): /ˈdʲɛɾʲfʲə/ (as if spelled deirfigh)
• (Ulster) IPA^(key): /ˈdʲaɾˠəwi/

Verb

dearbhaigh (present analytic dearbhaíonn, future analytic dearbhóidh, verbal noun dearbhú, past participle dearbhaithe)

1. (transitive, intransitive) affirm, declare

   Synonym: deimhnigh

2. (transitive, intransitive, law) affirm

   Synonyms: daingnigh, dearbhasc, fógair

3. (transitive) assert

   Synonym: deimhnigh

4. (transitive) confirm

   Synonym: deimhnigh

5. (transitive, government, politics) confirm, ratify

   Synonyms: daingnigh, deimhnigh

6. (transitive) determine

Conjugation

conjugation of dearbhaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	dearbhaím	dearbhaíonn tú; dearbhaír†	dearbhaíonn sé, sí	dearbhaímid; dearbhaíonn muid	dearbhaíonn sibh	dearbhaíonn siad; dearbhaíd†	a dhearbhaíonn; a dhearbhaíos / a ndearbhaíonn*; a ndearbhaíos*	dearbhaítear
	past	dhearbhaigh mé; dhearbhaíos	dhearbhaigh tú; dhearbhaís	dhearbhaigh sé, sí	dhearbhaíomar; dhearbhaigh muid	dhearbhaigh sibh; dhearbhaíobhair	dhearbhaigh siad; dhearbhaíodar	a dhearbhaigh / ar dhearbhaigh*	dearbhaíodh
	past habitual	dhearbhaínn / ndearbhaínn‡‡	dhearbhaíteá / ndearbhaíteᇇ	dhearbhaíodh sé, sí / ndearbhaíodh sé, s퇇	dhearbhaímis; dhearbhaíodh muid / ndearbhaímis‡‡; ndearbhaíodh muid‡‡	dhearbhaíodh sibh / ndearbhaíodh sibh‡‡	dhearbhaídís; dhearbhaíodh siad / ndearbhaídís‡‡; ndearbhaíodh siad‡‡	a dhearbhaíodh / a ndearbhaíodh*	dhearbhaítí / ndearbhaít퇇
future		dearbhóidh mé; dearbhód; dearbhóchaidh mé†	dearbhóidh tú; dearbhóir†; dearbhóchaidh tú†	dearbhóidh sé, sí; dearbhóchaidh sé, sí†	dearbhóimid; dearbhóidh muid; dearbhóchaimid†; dearbhóchaidh muid†	dearbhóidh sibh; dearbhóchaidh sibh†	dearbhóidh siad; dearbhóid†; dearbhóchaidh siad†	a dhearbhóidh; a dhearbhós; a dhearbhóchaidh†; a dhearbhóchas† / a ndearbhóidh*; a ndearbhós*; a ndearbhóchaidh*†; a ndearbhóchas*†	dearbhófar; dearbhóchar†
conditional		dhearbhóinn; dhearbhóchainn† / ndearbhóinn‡‡; ndearbhóchainn†‡‡	dhearbhófá; dhearbhóchthᆠ/ ndearbhófᇇ; ndearbhóchthᆇ‡	dhearbhódh sé, sí; dhearbhóchadh sé, s토/ ndearbhódh sé, s퇇; ndearbhóchadh sé, s톇‡	dhearbhóimis; dhearbhódh muid; dhearbhóchaimis†; dhearbhóchadh muid† / ndearbhóimis‡‡; ndearbhódh muid‡‡; ndearbhóchaimis†‡‡; ndearbhóchadh muid†‡‡	dhearbhódh sibh; dhearbhóchadh sibh† / ndearbhódh sibh‡‡; ndearbhóchadh sibh†‡‡	dhearbhóidís; dhearbhódh siad; dhearbhóchadh siad† / ndearbhóidís‡‡; ndearbhódh siad‡‡; ndearbhóchadh siad†‡‡	a dhearbhódh; a dhearbhóchadh† / a ndearbhódh*; a ndearbhóchadh*†	dhearbhófaí; dhearbhóchtha토/ ndearbhófa퇇; ndearbhóchtha톇‡
subjunctive	present	go ndearbhaí mé; go ndearbhaíod†	go ndearbhaí tú; go ndearbhaír†	go ndearbhaí sé, sí	go ndearbhaímid; go ndearbhaí muid	go ndearbhaí sibh	go ndearbhaí siad; go ndearbhaíd†	—	go ndearbhaítear
	past	dá ndearbhaínn	dá ndearbhaíteá	dá ndearbhaíodh sé, sí	dá ndearbhaímis; dá ndearbhaíodh muid	dá ndearbhaíodh sibh	dá ndearbhaídís; dá ndearbhaíodh siad	—	dá ndearbhaítí
imperative		dearbhaím	dearbhaigh	dearbhaíodh sé, sí	dearbhaímis	dearbhaígí; dearbhaídh†	dearbhaídís	—	dearbhaítear
verbal noun		dearbhú
past participle		dearbhaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation

Irish mutation
Radical	Lenition	Eclipsis
dearbhaigh	dhearbhaigh	ndearbhaigh
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading

• Ó Dónaill, Niall (1977) “dearbhaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
• Entries containing “dearbhaigh” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
• Entries containing “dearbhaigh” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.
• Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 54
• G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “derbaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
• G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “derbaigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language