decenarius

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Latin[edit]

Etymology[edit]

PIE word
*déḱm̥

Reshaping of Classical dēnārius (from dēnī +‎ -ārius) based on Late Latin decēnus (also influenced by adjectives such as septēnārius (sevenfold; septenary)).

Pronunciation[edit]

Adjective[edit]

decēnārius (feminine decēnāria, neuter decēnārium); first/second-declension adjective (Medieval Latin)

  1. tenfold
    numerus decēnāriusthe number ten (literally, “the tenfold number”)
    • 1700, Joachimus Puyol de Llobic, “Casus IX [Case 9]”, in Opus morale de restitutione et contractibus[1], volume I, Tolosa: Guillelmus Robert & Joannes Vialar, page 92:
      ablata una untiate[sic] à numero decenario, jam iſte non eſſet decenarius numerus, ſed novenarius:
      [ablātā ūnā ūnitāte ā numerō decēnāriō, iam iste nōn esset decēnārius numerus, sed novēnārius:]
      Removing one unit from the number ten, it is no longer the number ten, but nine.
      (literally, “[Having] removed one unit from the tenfold number, it is not a tenfold number anymore, but ninefold”)

Declension[edit]

First/second-declension adjective.

Number Singular Plural
Case / Gender Masculine Feminine Neuter Masculine Feminine Neuter
Nominative decēnārius decēnāria decēnārium decēnāriī decēnāriae decēnāria
Genitive decēnāriī decēnāriae decēnāriī decēnāriōrum decēnāriārum decēnāriōrum
Dative decēnāriō decēnāriō decēnāriīs
Accusative decēnārium decēnāriam decēnārium decēnāriōs decēnāriās decēnāria
Ablative decēnāriō decēnāriā decēnāriō decēnāriīs
Vocative decēnārie decēnāria decēnārium decēnāriī decēnāriae decēnāria

Descendants[edit]

  • Italian: decenario (learned)

Noun[edit]

decēnārius m (genitive decēnāriī or decēnārī); second declension (Medieval Latin)

  1. ten (the number 10)
  2. tithingman (leader of ten men)
  3. tithingman, headborough

Declension[edit]

Second-declension noun.

Case Singular Plural
Nominative decēnārius decēnāriī
Genitive decēnāriī
decēnārī1
decēnāriōrum
Dative decēnāriō decēnāriīs
Accusative decēnārium decēnāriōs
Ablative decēnāriō decēnāriīs
Vocative decēnārie decēnāriī

1Found in older Latin (until the Augustan Age).

References[edit]