przemowa

Old Polish

Etymology

Deverbal from przemówić. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pr̝ɛmɔva/
• IPA^(key): (15^th CE) /pr̝ɛmɔva/

Noun

przemowa f

1. utterance said when reciting a charm
   • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 375:

     Percantatores, id est zaclinacze vel lekowniczy, czszo *przemowmy nyemoczy lekugya

     [Percantatores, id est zaklinacze vel lekownicy, cso przemow[a]mi niemocy lekują]

2. proverb
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 547:

     Dobrze yemv by bylo, by szye byl nye narodzyl, podlug pospolney przemovy: lyepyey by nye bycz, nyzly by slye bycz (vel usualiter dictum est: melius esset ei non esse, quam male esse)

     [Dobrze jemu by było, by sie był nie narodził, podług pospolnej przemowy: lepiej by nie być, niżliby źle być (vel usualiter dictum est: melius esset ei non esse, quam male esse)]

Related terms

nouns

• przemówca
• przemówienie

 

verbs

• mówić impf
• przemówić pf

 

Descendants

• Polish: przemowa

References

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przemowa”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish przemowa. By surface analysis, deverbal from przemówić.

Pronunciation

• IPA^(key): /pʂɛˈmɔ.va/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɔva
• Syllabification: prze‧mo‧wa

Noun

przemowa f

1. address, discourse, harangue (formal lengthy spoken exposition of some subject)

   Synonyms: mowa, przemówienie

2. (obsolete) forward, preface

   Synonym: przedmowa

Declension

Declension of przemowa

	singular	plural
nominative	przemowa	przemowy
genitive	przemowy	przemów
dative	przemowie	przemowom
accusative	przemowę	przemowy
instrumental	przemową	przemowami
locative	przemowie	przemowach
vocative	przemowo	przemowy

Derived terms

adjective

• przemowny

 

Related terms

adjective

• przemówieniowy

 

nouns

• przemawiacz
• przemówca
• przemówczyni
• przemówienie
• przemówionko

 

verbs

• mówić impf
• przemówić pf, przemawiać impf

 

Further reading

• przemowa in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przemowa in Polish dictionaries at PWN
• “PRZEMOWA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 19.02.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przemowa”, in Słownik języka polskiego‎^[2]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “przemowa”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[3]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przemowa”, in Słownik języka polskiego‎^[4] (in Polish), volume 5, Warsaw, page 138