skrupić

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Polish[edit]

Etymology[edit]

From s- +‎ krupić.[1] The current reflexive sense comes from the proverb komuś się zmiele, tobie się skrupi.[2]

Pronunciation[edit]

Verb[edit]

skrupić pf (imperfective skrupiać)

  1. (reflexive with się, of a punishment or bad effect) to befall, to fall upon, to negatively affect [+ na (locative) = someone]
    • 1900 (first published), Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy[2], WolneLektury.pl, archived from the original on 2022-02-01, book 1, chapter 1, page 8:
      Bo trzeba wam wiedzieć, że się ta zgoda między królem a kniaziem Witoldem na Niemcach skrupiła. Kniaź chytrze zakładników pościągał, a potem, hajże na Niemców! Zamki poburzył, popalił, rycerzy pobił, siła ludu wyścinał.
      Because you need to know that this agreement between the king and Duke Witold harmed the Germans. The duke cunningly took hostages, and then – against the Germans! He stormed [and] burned castles, killed knights, [and] cut down a lot of people.
    • 2020, Nino Haratischwili, Ósme życie (dla Brilki)[3], volume 2, Otwarte, archived from the original on 2023-05-03, page 465:
      Byłam zaskoczona i nieprzygotowana na to, że jej złość skrupi się na mnie.
      I was surprised and unprepared for her anger to fall upon me.
    • 2020 November 9, Filip Frydrykiewicz, “Zwroty dla klientów biur podróży – walka trwa do ostatniego dnia”, in Rzeczpospolita[4], archived from the original on 2023-04-27:
      – Już od pięciu tygodni sami walczymy z systemem informatycznym UFG i jednocześnie namawiamy klientów, żeby zakładali konta w tym systemie (a wcześniej wyrobili sobie profil zaufany, bez którego nie da się tego zrobić). To już samo w sobie jest wielką sztuką, bo ludzie nie chcą się takimi rzeczami zajmować. Ich niechęć skrupia się na nas. [...] – podsumowuje Andrzej Kindler.
      "For five weeks now, we've been fighting the UFG computer system and simultaneously encouraging our clients to make accounts on this system (and first make verified profiles, without which that can't be done). This is itself already a great trick, because people don't want to pay attention to such things. Their unwillingness negatively affects us. [...]" summarizes Andrzej Kindler.

Verb[edit]

skrupić pf (imperfective krupić)[2]

  1. (transitive, archaic) to grind coarsely; to form into large grains or clumps
    • 1821 February, “LXV. Rozmaitości politechniczne”, in Gracjan Korwin, editor, Izys Polska[5], archived from the original on 2023-05-03, page 599:
      Massa ta [kartofli] dodaie się do śmietany, i masło iak zwyczaynie wyrabia w maślnicy. Gdy się kartofle połączą za[sic – meaning ze] śmietaną skrupi się takowa[...]
      This mass [of potatoes] is added to the cream, and butter is made in a butter-churn as usual. When the potatoes combine with the cream, it will form clumps in the same way [...]
    • 1938, Marja Disslowa, Jak gotować[6], Poznań: Wydawnictwo Polskie R. Wegnera, archived from the original on 2023-05-03, page 781:
      Za mało wygotowany lukier nie utrze się na pomadkę, pozostanie zawsze płynny; gotowany za długo, kamienieje podczas ucierania, skrupi się i nie będzie gładki.
      Icing cooked too little will not be smoothened into a glaze, [but] will always stay liquid; cooked too long, it solidifies during the smoothening, [and] it will form clumps and not be smooth.

Conjugation[edit]

Conjugation of skrupić pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive skrupić
future tense 1st skrupię skrupimy
2nd skrupisz skrupicie
3rd skrupi skrupią
impersonal skrupi się
past tense 1st skrupiłem,
-(e)m skrupił
skrupiłam,
-(e)m skrupiła
skrupiłom,
-(e)m skrupiło
skrupiliśmy,
-(e)śmy skrupili
skrupiłyśmy,
-(e)śmy skrupiły
2nd skrupiłeś,
-(e)ś skrupił
skrupiłaś,
-(e)ś skrupiła
skrupiłoś,
-(e)ś skrupiło
skrupiliście,
-(e)ście skrupili
skrupiłyście,
-(e)ście skrupiły
3rd skrupił skrupiła skrupiło skrupili skrupiły
impersonal skrupiono
conditional 1st skrupiłbym,
bym skrupił
skrupiłabym,
bym skrupiła
skrupiłobym,
bym skrupiło
skrupilibyśmy,
byśmy skrupili
skrupiłybyśmy,
byśmy skrupiły
2nd skrupiłbyś,
byś skrupił
skrupiłabyś,
byś skrupiła
skrupiłobyś,
byś skrupiło
skrupilibyście,
byście skrupili
skrupiłybyście,
byście skrupiły
3rd skrupiłby,
by skrupił
skrupiłaby,
by skrupiła
skrupiłoby,
by skrupiło
skrupiliby,
by skrupili
skrupiłyby,
by skrupiły
impersonal skrupiono by
imperative 1st niech skrupię skrupmy
2nd skrup skrupcie
3rd niech skrupi niech skrupią
passive adjectival participle skrupiony skrupiona skrupione skrupieni skrupione
anterior adverbial participle skrupiwszy
verbal noun skrupienie

References[edit]

  1. ^ Aleksander Brückner (1927) “krupa”, in Etymologiczny słownik języka polskiego
  2. 2.0 2.1 Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “skrupić”, in Słownik języka polskiego[1], volume 5, p. 269, and volume 1, part 2, p. 1146 for the imperfect form krupić.

Further reading[edit]