walka

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: walką, wałka, and walkã

Old Polish[edit]

Etymology[edit]

Borrowed from Old Czech válka.[1][2] First attested in the 14th century.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): (10th–15th CE) /va(ː)lʲka/
  • IPA(key): (15th CE) /valʲka/, /vɒlʲka/

Noun[edit]

walka f (related adjective waleczny)

  1. war (organized armed conflict)
    Synonym: wojna
    • 1930 [Fifteenth century], “Judith”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎[2], 5, 22:
      Pogubyeny bily walkamy (exterminati sunt proeliis) ot wyelya narodow
      [Pogubieni byli walkami (exterminati sunt proeliis) ot wiela narodow]
  2. military service
    Synonym: wojna
    • 1874-1891 [Middle of the fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 158:
      Ku valcze ad miliciam
      [Ku walce ad miliciam]
  3. battle; fight (general action, fight, or encounter, in which all the divisions of an army are or may be engaged; a combat, an engagement)
    • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎[3], page 8:
      Nyektorzy z naszych ryczerzow..., gdy na grodzech naprzeczyw nyeprziaczelom badą posadzeny abo na walkach, wsząli obyczay nye stacz pod szadną chorągwą
      [Niektorzy z naszych rycerzow..., gdy na grodziech naprzeciw nieprzyjacielom będą posadzeni abo na walkach, wzięli obyczaj nie stać pod żadną chorągwią]
  4. duel (arranged, regular combat between two private persons)
    • c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 43r:
      Duellum ein kampf et dicitur quasi duorum bellum valką
      [Duellum ein kampf et dicitur quasi duorum bellum walką]
  5. reason for conflict
    • 1874-1891 [End of the fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume I, page XLI:
      Picha przeczywko sząszyądowy [wąl] walka gyest, czakagyącz gromw y strzali (superbia contra vicinum balneum, var. venenum, est, expectans tonitruum cum sagitta)
      [Pycha przeciwko sąsiadowi [wąl] walka jest, czakając gromu i strzały (superbia contra vicinum balneum, var. venenum, est, expectans tonitruum cum sagitta)]
  6. battle; struggle
    • 1874-1891 [Middle of the fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 243:
      Bo czsso pomoze... tobye gine s sobą gednacz a pocoycz, gdi w t[w]ey duschi gest walka grzeschna
      [Bo cso pomoże... tobie jine z sobą jednać a pokoić, gdy w t[w]ej duszy jest walka grzeszna]
  7. agony (struggle that precedes death)
    • 1882 [End of the fifteenth century], Emil Kałużniacki, editor, Kleinere altpolnische Texte aus Handschriften des XV. und des Anfangs des XVI. Jahrhunderts‎[4], page 274:
      Factus in agonia, id est venit pugna super eum przysla nany walka (factus in agonia, sc. Iesus, prolixius orabat Luc 22, 43)
      [Factus in agonia, id est venit pugna super eum przyszła nani walka (factus in agonia, sc. Iesus, prolixius orabat Luc 22, 43)]
  8. argument, fight
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎[5], page 455:
      Byla myedzy lyvdem vyelyka valka, bo nyektorzy movyly, yze podobno dacz dan rzymskym czeszarzom..., alye lyczemyernyczy... movyly..., yze myszmy volny od svyeczkych zakonow
      [Była miedzy ludem wielika walka, bo niektorzy mowili, iże podobno dać dań rzymskim cesarzom..., ale licemiernicy... mowili, iże mysmy wolni od świeckich zakonow]
  9. game played on Easter in which one rolls Easter eggs
    • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎[6], page 116:
      Valką alreda
      [Walka alreda]

Derived terms[edit]

verbs

Related terms[edit]

nouns

Descendants[edit]

  • Polish: walka
  • Silesian: walka

References[edit]

  1. ^ Boryś, Wiesław (2005) “walka”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  2. ^ Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “walka”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish[edit]

Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish walka.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈval.ka/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈval.ka/, /ˈvɒl.ka/
  • Audio(file)
  • Rhymes: -alka
  • Syllabification: wal‧ka

Noun[edit]

walka f (related adjective waleczny)

  1. (countable) battle, combat, fight (mutual use of force or weapons against one another) [+ z (instrumental) = with whom], [+ o (accusative) = for/over what], [+ przeciw (dative)]/[+ przeciwko (dative) = against whom], [+ między (object)]/[+ pomiędzy (instrumental) = between whom], [+ za (accusative) = for whom/what]
    Synonym: starcie
  2. (countable, sports) fight; clash (arrange combat often for entertainment; arranged sports competition) [+ z (instrumental) = with whom]
  3. (countable) fight, combat (act of attempting to defeat an opponent in some dispute or contest) [+ z (instrumental) = with whom], [+ przeciw (dative)]/[+ przeciwko (dative) = against whom]
    Synonym: rywalizacja
  4. (uncountable) struggle, fight (act of attempting to remove undesirable phenomena or difficulties, to get something, or to help someone) [+ z (instrumental) = with whom], [+ o (accusative) = for/over what]
  5. (uncountable) struggle, fight (act of attempting to win someone's favor) [+ o (accusative) = for/over whom]
  6. (uncountable, literary) struggle, fight (act of opposing forces of nature or general phenomena) [+ z (instrumental) = with whom]
  7. (uncountable) clash (contradiction, e.g. between differing or contending interests, views, purposes)
  8. (uncountable, obsolete, biology) competition (fighting for resources between species in the same environment)
  9. (countable, obsolete) desire, want for something
    Synonyms: chrapka, chęć, ochota

Declension[edit]

Declension of walka
singular plural
nominative walka walki
genitive walki walk
dative walce walkom
accusative walkę walki
instrumental walką walkami
locative walce walkach
vocative walko walki

Derived terms[edit]

nouns
verbs
verbs

Related terms[edit]

adverbs
nouns

Trivia[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), walka is one of the most used words in Polish, appearing 48 times in scientific texts, 81 times in news, 70 times in essays, 14 times in fiction, and 5 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 218 times, making it the 256th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References[edit]

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “walka”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎[1] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 651

Further reading[edit]

  • walka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • walka in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “walka”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Paweł Kupiszewski (24.05.2021) “WALKA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “walka”, in Słownik języka polskiego‎[7]
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “walka”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎[8]
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “walka”, in Słownik języka polskiego‎[9] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 450

Silesian[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish walka.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈvalka/
  • Rhymes: -alka
  • Syllabification: wal‧ka

Noun[edit]

walka f (related adjective waleczny)

  1. battle; fight (general action, fight, or encounter, in which all the divisions of an army are or may be engaged; a combat, an engagement)
    Synonym: bōj

Declension[edit]

Declension of walka
singular plural
nominative walka walki
genitive walki walk
dative walce walkōm
accusative walkã walki
instrumental walkōm walkami/walkōma
locative walce walkach
vocative walko walki

Further reading[edit]

Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=walka&oldid=78900535"