qoşmaq

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Azerbaijani[edit]

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): [ɡoʃˈmaχ]
  • Hyphenation: qoş‧maq
  • Audio (Baku)(file)

Etymology 1[edit]

From Proto-Turkic *koĺ- (“pair, couple, one of a couple; to join, unite”).[1] Cognate with Chuvash хуш (huš, “to add, attach”), etc.

Verb[edit]

qoşmaq

  1. (transitive) to attach
    Synonyms: bağlamaq, ilişdirmək, bənd etmək
  2. (transitive) to harness (a beast of burden), to yoke (an ox)
    atları qoşmaq ― to harness the horses
    arabanı qoşmaq ― to yoke the wagon
  3. (transitive) to add (to join one thing to another)
    Synonyms: qatmaq, əlavə etmək
  4. (transitive) to connect
    Antonym: ayırmaq
    • 2013, Aydın Xan (Əbilov), İnternet. Sosial media. Blogerlik‎[1], page 138:
      Dövlət sirləri, kommersiya sirrləri, bank sirrləri olan kompüteri ümumiyyətlə İnternetə qoşmayın.
      Do not connect computers containing state, commersial or bank secrets to the Internet.
    • 2018 March 4, “Kompüter şəbəkələri [Computer networks]”, in Yusif.az‎[2]:
      İşçi stansiyaları bir-birlərinə mane törətmədən şəbəkəyə qoşmaq və ya ayırmaq olar
      One can connect or disconnect workstations from the network without them causing problems for one another.
  5. (transitive) to involve, engage, attract to a certain activity
    Synonym: cəlb etmək
  6. (transitive) to compose (music or poetry)
    Synonyms: düzəltmək, təlif etmək
    nəğmə qoşmaq ― compose a melody
    şeir qoşmaq ― to make verses
    • 2011, Əşir Bəşiroğlu, “Qaçaq Nəbi”, in Qəm karavanı‎[3], page 33:
      Xalq onların şərəfinə nəğmələr, dastanlar qoşdu.
      People composed songs and epics to their honor.
Derived terms[edit]
  • qoşa (“doubles in backgammon”)
  • qoşqu (“trailer”)
  • qoşma (“attachment”)
  • qoşucu (“one who works with railway coupling”)
  • qoşulmaq (“to join”, intransitive)
  • qoşum (“team, relay of horses”)
  • qoşun (“troops, army”)

Etymology 2[edit]

Cognate with Turkish koşmak (“to run”), possibly a semantic development from the etymology above.[2]

Verb[edit]

qoşmaq

  1. (transitive, dated) to set off (somewhere)

Conjugation[edit]

Conjugation of qoşmaq
positive
subject non-past participle qoşan
subject past participle qoşmuş
subject future definite participle qoşacaq
non-subject future participle (mənim +) qoşacağım (sənin +) qoşacağın (onun +) qoşacağı (bizim +) qoşacağımız (sizin +) qoşacağınız (onların +) qoşacağı or qoşacaqları
non-subject past participle (mənim +) qoşduğum (sənin +) qoşduğun (onun +) qoşduğu (bizim +) qoşduğumuz (sizin +) qoşduğunuz (onların +) qoşduğu or qoşduqları
converb qoşub
general temporal participle qoşanda
participle of intensification qoşduqca
specific temporal participle qoşarkən
reduplicated participle qoşa-qoşa
modal participle qoşaraq
infinitive qoşmaq
verbal noun qoşma
singular plural
first second third first second third
indicative present simple qoşuram qoşursan qoşur qoşuruq qoşursunuz qoşurlar
perfect 1 qoşmuşam qoşmusan,
qoşmuşsan* 		qoşmuşdur qoşmuşuq qoşmusunuz,
qoşmuşsunuz* 		qoşmuşlar
perfect 2 – qoşubsan qoşub(dur) – qoşubsunuz qoşub(dur)lar
past simple qoşdum qoşdun qoşdu qoşduq qoşdunuz qoşdular
continuous qoşurdum qoşurdun qoşurdu qoşurduq qoşurdunuz qoşurdular
perfect qoşmuşdum qoşmuşdun qoşmuşdu qoşmuşduq qoşmuşdunuz qoşmuşdular
future definite qoşacağam qoşacaqsan qoşacaq qoşacağıq qoşacaqsınız qoşacaqlar
indefinite qoşaram qoşarsan qoşar qoşarıq qoşarsınız qoşarlar
future-in-the-past definite qoşacaqdım qoşacaqdın qoşacaqdı qoşacaqdıq qoşacaqdınız qoşacaqdılar
indefinite qoşardım qoşardın qoşardı qoşardıq qoşardınız qoşardılar
conditional present qoşsam qoşsan qoşsa qoşsaq qoşsanız qoşsalar
past qoşsaydım qoşsaydın qoşsaydı qoşsaydıq qoşsaydınız qoşsaydılar
subjunctive qoşam qoşasan qoşa qoşaq qoşasınız qoşalar
hortative qoşasıyam qoşasısan qoşasıdur qoşasıyıq qoşasısınız qoşasıdurlar
obligational present qoşmalıyam qoşmalısan qoşmalıdur qoşmalıyıq qoşmalısınız qoşmalıdurlar
past qoşmalıydım qoşmalıydın qoşmalıydı qoşmalıydıq qoşmalıydınız qoşmalıydılar
evidential present qoşurmuşam qoşurmuşsan qoşurmuş qoşurmuşuq qoşurmuşsunuz qoşurmuşlar
past qoşubmuşam qoşubmuşsan qoşubmuş qoşubmuşuq qoşubmuşsunuz qoşubmuşlar
imperative qoşum qoş qoşsun qoşaq,
qoşalım* 		qoşun qoşsunlar
negative
subject non-past participle qoşmayan
subject past participle qoşmamış
subject future definite participle qoşmayacaq
non-subject future participle (mənim +) qoşmayacağım (sənin +) qoşmayacağın (onun +) qoşmayacağı (bizim +) qoşmayacağımuz (sizin +) qoşmayacağınuz (onların +) qoşmayacağı or qoşmayacaqları
non-subject participle (mənim +) qoşmadığım (sənin +) qoşmadığın (onun +) qoşmadığı (bizim +) qoşmadığımız (sizin +) qoşmadığınız (onların +) qoşmadığı or qoşmadıqları
negative converb -
caritive converb qoşmadan
general temporal participle qoşmayanda
participle of intensification qoşmadıqca
specific temporal participle qoşmayarkən
modal participle qoşmayaraq
infinitive qoşmamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple qoşmuram qoşmursan qoşmur qoşmuruq qoşmursunuz qoşmurlar
perfect 1 qoşmamışam qoşmamısan,
qoşmamışsan* 		qoşmamış qoşmamışıq qoşmamısınız,
qoşmamışsınız* 		qoşmamışlar
perfect 2 – qoşmayıbsan qoşmayıb(dır) – qoşmayıbsınız qoşmayıb(dır)lar
past simple qoşmadım qoşmadın qoşmadı qoşmadıq qoşmadınız qoşmadılar
continuous qoşmurdum qoşmurdun qoşmurdu qoşmurduq qoşmurdunuz qoşmurdular
perfect qoşmamışdım qoşmamışdın qoşmamışdı qoşmamışdıq qoşmamışdınız qoşmamışdılar
future definite qoşmayacağam qoşmayacaqsan qoşmayacaq qoşmayacağıq qoşmayacaqsınız qoşmayacaqlar
indefinite qoşmaram qoşmarsan,
qoşmazsan 		qoşmaz qoşmarıq qoşmarsınız, qoşmazsınız qoşmazlar
future-in-the-past definite qoşmayacaqdım qoşmayacaqdın qoşmayacaqdı qoşmayacaqdıq qoşmayacaqdınız qoşmayacaqdılar
indefinite qoşmazdım qoşmazdın qoşmazdı qoşmazdıq qoşmazdınız qoşmazdılar
conditional present qoşmasam qoşmasan qoşmasa qoşmasaq qoşmasanız qoşmasalar
past qoşmasaydım qoşmasaydın qoşmasaydı qoşmasaydıq qoşmasaydınız qoşmasaydılar
subjunctive qoşmayam qoşmayasan qoşmaya qoşmayaq qoşmayasınız qoşmayalar
hortative qoşmayasıyam qoşmayasısan qoşmayası qoşmayasıyıq qoşmayasısınız qoşmayasılar
obligational present qoşmamalıyam qoşmamalısan qoşmamalı qoşmamalıyıq qoşmamalısınız qoşmamalılar
past qoşmamalıydım qoşmamalıydın qoşmamalıydı qoşmamalıydıq qoşmamalıydınız qoşmamalıydılar
evidential present qoşmayırmışam qoşmayırmışsan qoşmayırmış qoşmayırmışuq qoşmayırmışsunuz qoşmayırmışlar
past qoşmayıbmışam qoşmayıbmışsan qoşmayıbmış qoşmayıbmışuq qoşmayıbmışsunuz qoşmayıbmışlar
imperative qoşmayım qoşma qoşmasın qoşmayaq
qoşmayalım* 		qoşmayın qoşmasınlar
negative potential
subject non-past participle qoşammayan
subject future definite participle qoşammayacaq
non-subject participle (mənim +) qoşammadığım (sənin +) qoşammadığın (onun +) qoşammadığı (bizim +) qoşammadığımız (sizin +) qoşammadığınız (onların +) qoşammadığı or qoşammadıqları
converb -
caritive converb qoşammadan
general temporal participle qoşammayanda
participle of intensification qoşammadıqca
specific temporal participle qoşammayarkən
modal participle qoşammayaraq
infinitive qoşammamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple qoşammıram qoşammırsan qoşammır qoşammırıq qoşammırsınız qoşammırlar
perfect 1 qoşammamışam qoşammamısan,
qoşammamışsan* 		qoşammamışdır qoşammamışıq qoşammamısınız,
qoşammamışsınız* 		qoşammaşmılar
perfect 2 – qoşammayıbsan qoşammayıb(dır) – qoşammayıbsınız qoşammayıb(dır)lar
past simple qoşammadım qoşammadın qoşammadı qoşammadıq qoşammadınuz qoşammadılar
continuous qoşammırdım qoşammırdın qoşammırdı qoşammırdıq qoşammırdınız qoşammırdulır
perfect qoşammamışdım qoşammamışdın qoşammamışdı qoşammamışdıq qoşammamışdınız qoşammamışdılar
future definite qoşammayacağam qoşammayacaqsan qoşammayacaq qoşammayacağıq qoşammayacaqsınız qoşammayacaqlar
indefinite qoşammaram qoşammarsan,
qoşammazsan 		qoşammaz qoşammarıq qoşammarsınız,
qoşammazsınız 		qoşammazlar
future-in-the-past definite qoşammayacaqdım qoşammayacaqdın qoşammayacaqdı qoşammayacaqdıq qoşammayacaqdınız qoşammayacaqdılar
indefinite qoşammazdım qoşammazdın qoşammazdı qoşammazdıq qoşammazdınız qoşammazdılar
conditional present qoşammasam qoşammasan qoşammasa qoşammasaq qoşammasanız qoşammasalar
past qoşammasaydım qoşammasaydın qoşammasaydı qoşammasaydıq qoşammasaydınız qoşammasaydılar
subjunctive qoşammayam qoşammayasan qoşammaya qoşammayaq qoşammayasınız qoşammayalar
imperative qoşammayım qoşamma qoşammasın qoşammayaq qoşammayın qoşammasınlar
* dated or high-register

References[edit]

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*Koĺ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  2. ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “koşmak”, in Nişanyan Sözlük

Crimean Tatar[edit]

Verb[edit]

qoşmaq

  1. to add, to interfuse

Salar[edit]

Etymology[edit]

Related to Azerbaijani qoşmaq (“to attach”).

Pronunciation[edit]

  • (Qingshui, Xunhua, Linxia, Gansu) IPA(key): /χoɕmɑχ/

Noun[edit]

qoşmaq

  1. (anatomy) testicles

References[edit]

  • Yanchuk, Mikola Andriyovich (1893) Этнографическое ОбозрѢніе: Императорскаго Общества Любителей Естествознанія, Антропологіи и Этнографіи [Ethnographical Review: Imperial Society of Lovers of Natural History, Anthropology and Ethnography]‎[4] (in Russian), Moscow: Publication of the Ethnographic Department, page 33
  • Tenishev, Edhem (1976) “qoşmaq”, in Stroj salárskovo jazyká [Grammar of Salar], Moscow, page 550
  • Ma, Chengjun, Han, Lianye, Ma, Weisheng (December 2010) “xušmax”, in 米娜瓦尔 艾比布拉 (Minavar Abibra), editor, 撒维汉词典 (Sāwéihàncídiǎn) [Salar-Uyghur-Chinese dictionary], 1st edition, Beijing, →ISBN, page 323
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=qoşmaq&oldid=78897933"